Du lịch mường lay

Thị xã nhỏ soi bóng Đà giang mang tên Mường Lay.

Đầu đông, đường lên Tây Bắc lau nở bông trắng xóa núi đồi. Di chuyển theo lưu vực sông Đà gần 1 giờ đồng hồ trên thuyền, thị xã Mường Lay – thủ phủ lâu đời của người Thái trắng, cửa ngõ phía Bắc của tỉnh Điện Biên nối với tỉnh Lai Châu – hiện ra trước mắt chúng tôi. Lúc này, nước sông Đà đỏ ngầu phù sa, dòng Nậm Na vàng sẫm pha lẫn với con suối Nậm Lay trong vắt hợp lại trên một vùng nước rộng lớn tại trung tâm thị xã Mường Lay. Vùng lòng hồ Thủy điện Sơn La, đoạn qua thị xã Mường Lay, có thể được xem như một “Hạ Long trên cao” giữa vùng trời Tây Bắc thơ mộng.

Có đi mới thấy, cảm nhận rõ hơn về Mường Lay xứ sở giàu tiềm năng du lịch, văn hóa bản địa độc đáo và hơn hết người dân nơi đây đang nuôi khát vọng về một ngành kinh tế mới ngoài nghề nương rẫy, sông núi để thoát nghèo. Lãnh đạo thị xã Mường Lay chia sẻ, từ cuộc thiên di lịch sử khi Thủy điện Sơn La được hoàn thành, mực nước lòng hồ dâng cao, diện tích thủy vực rộng hàng trăm ha đã tạo ra cho Mường Lay cảnh quan du lịch sinh thái cực kỳ hấp dẫn, cơ hội cho ngành “công nghiệp không khói” Mường Lay bứt phá đang mở rộng.Mường Lay là thị xã có diện tích nhỏ nhất nước, chưa đầy 12.000ha. Trung tâm thị xã nằm trong một thung lũng hẹp, dài, nơi ngã ba giao cắt của sông Đà, sông Nậm Na và suối Nậm Lay; từng bị nhấn chìm trong đợt lũ lịch sử. Qua bao cuộc đổi dời và từ khi thực hiện chủ trương tái định cư để nhường đất cho lòng hồ Thủy điện Sơn La, diện mạo của thị xã nhỏ này như “lột xác”, trở thành đô thị hiện đại với phố nhà sàn đặc trưng; là chốn ngao du hấp dẫn của Tây Bắc.

Nhiều điểm hấp dẫn du khách

Đến Mường Lay, không chỉ du ngoạn lòng hồ ngắm cảnh, tham quan các mô hình nuôi cá lồng bè, trải nghiệm đánh bắt thủy sản cùng đồng bào mà còn rất nhiều điều thú vị để khám phá. Mường Lay tuy là thị xã nhỏ, người dân chỉ quần cư chủ yếu bên bờ hồ thủy điện nhưng có đến 3 di tích, di sản cấp quốc gia: Nghệ thuật xòe Thái, lễ hội Kin Pang Then, nhà tù Lai Châu. Đã đến Mường Lay, không thể bỏ qua dinh thự một thời xa hoa bậc nhất vùng Tây Bắc của “vua Thái” Ðèo Văn Long ở đỉnh Pú Vạp cao hơn 1.000m so với mực nước biển.

Nắng chiều rực rỡ trên đỉnh núi, chúng tôi rong ruổi bằng xe máy hướng về Pú Vạp (xã Lày Nưa) trên cung đường gấp khúc, uốn lượn, dốc ngược. Ngoài cảm giác thót tim khi đi đến đoạn đường khó, hành trình lên đỉnh Pú Vạp cũng được trải nghiệm khung cảnh hùng vĩ, kỳ thú của núi rừng Tây Bắc, những bản làng người Mông quần tụ bên sườn núi. Dinh thự “vua Thái” ở Pú Vạp được quân đội Pháp xây dựng năm 1948, từng là nơi giải trí, tiêu khiển của bọn thống trị; nơi giam cầm, tra tấn những người hoạt động cách mạng… Dù nay chỉ còn là phế tích, nhưng vẫn thể hiện một kiến trúc cổ của người Pháp với hai dãy nhà ngang ba gian kiên cố; vật liệu xây dựng là gạch vồ, đất nung, mái lợp đá xẻ ngũ sắc. Với những gì còn lại, thị xã Mường Lay đang định hướng phục dựng Pú Vạp thành điểm tham quan du lịch, nghỉ mát lôi cuốn trên địa bàn.

So với vùng lòng hồ sông Đà ở Sơn La, Hòa Bình, Mường Lay ẩn chứa nhiều giá trị du lịch, văn hóa còn nguyên sơ; con người dung dị, thuần phác. Đặc biệt, khi lòng hồ Thủy điện Sơn La tích nước và công trình Thủy điện Lai Châu dâng nước lên là cư dân ven lòng hồ có thể sống được với nghề du lịch sông nước. Hiện, khắp bến sông, đã có nhiều thuyền, bè neo đậu chờ khách, cơ sở lưu trú, dịch vụ dần bắt nhịp với đời sống. Sự chuyển mình này đã gợi lên những hy vọng tươi sáng rằng, Mường Lay sẽ là điểm hẹn lý tưởng nơi thượng nguồn sông Đà. Để đưa Mường Lay trở thành một đô thị du lịch ven lòng hồ Thủy điện Sơn La, rất cần lực đẩy về đầu tư cơ sở hạ tầng, xây dựng sản phẩm dịch vụ theo hướng chuyên nghiệp; thúc đẩy liên kết, hợp tác phát triển các tour, tuyến du lịch, quảng bá, giới thiệu tài nguyên. Đặc biệt, chính quyền nơi đây cần có chính sách thu hút các nhà đầu tư tiên phong trong lĩnh vực du lịch…

Từ Pú Vạp, dọc theo lưu vực sông Đà, đi qua “vịnh” của sông Đà với lưu vực sông uốn lượn, có cây cầu Pa Phông nối hai bờ thuyền đưa chúng tôi cập bến sông Huổi Lóng (xã Huổi Só, huyện Tủa Chùa) để đến hang Pê Răng Ky vừa được công nhận di tích cấp quốc gia. Trên đường đến hang Pê Răng Ky là cả một khung trời thôn bản đậm đặc màu sắc văn hóa với những bé trai người Dao mặc sắc phục truyền thống về trung tâm xã làm lễ trưởng thành; những người phụ nữ Dao ngồi kéo sợi, xe bông trong bản nhỏ yên bình. Hang Pê Răng Ky tạo cho du khách sự bất ngờ rất lớn về một hang động tự nhiên hình thành từ những kiến tạo địa chất hàng triệu năm, được phát hiện vào năm 2014, nằm ở độ cao trên 1.000m so với mực nước biển, dài hơn 800m, gồm 3 khoang với các cửa lớn. Tủa Chùa là địa bàn nhiều tiềm năng du lịch sinh thái ở Mường Lay, trong đó có hang Pê Răng Ky. “Chúng tôi đang kỳ vọng, hang Pê Răng Ky với hệ thống thạch nhũ được đánh giá còn đẹp và nguyên trạng, sẽ sớm là điểm đến thu hút du khách”- ông Mạnh chia sẻ.

Di chuyển đến Mường Lay bằng đường nào?

Thị xã Mường Lay là điểm cuối của quốc lộ 6 nối từ Hà Nội – Hòa Bình – Mộc Châu – Sơn La – Tuần Giáo nên việc di chuyển đến đây không quá khó khăn. Bạn có thể chọn di chuyển bằng phương tiện cá nhân hoặc xe khách. Tuy nhiên hiện nay có khá ít nhà xe chạy tuyến Hà Nội – Mường Lay.

Bạn có thể tham khảo nhà xe Hiện Lý chuyên tuyến Mỹ Đình – Mường Lay – thủy điện Sơn La, xe giường nằm, xuất bến Mỹ Đình 18h30 và xuất bến Mường lay 18h30. Số điện thoại đặt vé: 0917.758.785 hoặc nhà xe Hải Vân chuyên tuyến Hà Nội – Mường Lay

Hoặc bạn có thể chọn đi xe khách từ Mỹ Đình – Điện Biên sau đó bắt xe từ thành phố Điện Biên về Mường Lay.

Kinh nghiệm ăn uống – lưu trú ở Mường Lay

Hiện tại, du lịch Mường Lay đã rất phát triển loại hình du lịch nghỉ dưỡng, bạn có thể chọn đặt phòng tại các khách sạn, nhà nghỉ tại khu vực thị trấn Mường Lay. Hoặc nếu muốn trải nghiệm cuộc sống cùng người dân địa phương, có thể chọn lưu trú tại các bản làng với phòng ngủ nhà sàn.

Khách sạn / nhà nghỉ	Địa chỉ	Sdt liên hệ
Khách sạn Hoàng Long	Phường Sông Đà, thị xã Mường Lay	0164 7807 108
Nhà khách Trúc An	Tổ 9, Phường Sông Đà, thị xã Mường Lay	0123 5969686
Nhà khách UBND thị xã Mường Lay	Thị xã Mường Lay	0215 385 2456
Khách sạn Thanh BÌnh	Khu Đồi Cao, Phường Sông Đà, thị xã Mường Lay	0215 385 2467
Khách sạn Đức Trường	thị xã Mường Lay, Điện Biên	0945 047 658
Khách sạn Sông Đà	Phường Na Lay, thị xã Mường Lay	0215 385 2527
Khách sạn Lan Anh	Phường Sông Đà, thị xã Mường Lay	0215 385 2370

Đa phần các khách sạn, nhà nghỉ, homestay ở Mường lay đều phục vụ các bữa ăn, bạn có thể chọn đặt bàn trước ở đây. Hoặc bạn có thể chọn thưởng thức ẩm thực Điện Biên với các nhà hàng Linh Lung, Thành Cú… ở thị xã Mường Lay.

Đặc sản Mường Lay về làm quà ý nghĩa

Đến Mường lay, bạn sẽ được thưởng thức những món ngon dân dã của người bản địa như thịt lợn xay hấp lá chuối, rêu nướng, xôi nếp nương, gà đồi nướng, cá sông Đà các món, vịt om hoa chuối…

Bạn cũng có thể chọn một số đặc sản Mường Lay về làm quà như:

Bánh Khẩu Xén – đặc sản người Thái Mường Lay

Tương tự như bánh chưng, bánh giầy của đồng bào Kinh không thể thiếu trong dịp Tết Nguyên đán, bánh Khẩu Xén là món bánh không thể thiếu trong các món ăn ngày Tết của người Thái trắng.

Với hương vị đậm đà và khác biệt, khẩu xén ngày càng được nhiều người biết đến và ưa thích. Sau nhiều nỗ lực gây dựng thương hiệu, đến nay, bánh Khẩu Xén sản xuất theo chuỗi ở Mường Lay chính thức được công nhận là thực phẩm sạch.

Tương tự như bánh chưng, bánh giầy của đồng bào Kinh không thể thiếu trong dịp Tết Nguyên đán, bánh Khẩu Xén cũng là món bánh không thể thiếu được trong các món ăn ngày Tết của người Thái trắng ở thị xã Mường Lay.

Khẩu Xén là loại bánh như bánh phồng tôm nhưng chắc và dai hơn. Khẩu Xén thông thường có bốn màu chủ đạo là trắng, đỏ, vàng, tím, được tạo ra từ các nguyên liệu hoàn toàn tự nhiên.

Gạo nếp nương Điện Biên, nổi tiếng với độ dẻo, thơm nồng

Sâu chít: được ví với “đông trùng hạ thảo” – một vị thuốc Đông y quý với nhiều tác dụng tốt với sức khỏe con người.

Với những chia sẻ trên về kinh nghiệm du lịch Mường Lay tự túc, chúng tôi hi vọng đã giúp bạn có được những hành trang tốt nhất cho chuyến du lịch sắp tới.

Vậy du lịch Mường Lay, bạn sẽ có được những trải nghiệm gì?

Với vị trí đặc biệt nằm ngay trong lòng hồ thủy điện Sơn La, là điểm giao nhau của sông Đà, sông Nậm Na và suối Nậm Na. Du khách đến Mường Lay sẽ được du ngoạn trên con sông Đà hùng vĩ, bất kham trong văn Nguyễn Tuân nay đã hóa thành dòng sông hiền hòa, êm dịu là nguồn sống của hàng nghìn đồng bào Tây Bắc ở hai bên bờ.

Vẻ đẹp Mường Lay khó mà bút nào tả hết, từ cảnh quan hùng vĩ của mây trời Tây Bắc cho tới những cánh đồng trù phú ở hai bên bờ hay những ngôi nhà sàn lấp ló trong thung lũng… Tất cả đều khiến bất kì du khách nào từng đặt chân đến đây đều phải ngỡ ngàng khi chứng kiến “kho báu” bị lãng quên.

Đặc biệt, Mường Lay còn nổi tiếng với những cây cầu – cầu Hang Tôm được ví với “Đông Dương đệ nhất cầu”.Để có chuyến tham quan trọn vẹn, bạn nên chọn đặt thuyền trước, với mỗi thuyền chở khách có sức chứa từ 20 – 30 người/ thuyền.

Đến Mường lay, bạn còn có cơ hội tìm hiểu nét văn hóa của các dân tộc Tây Bắc trong nếp sinh hoạt truyền thống từ ngôi nhà sàn, nghệ thuật múa xòe Thái, lễ hội Kin Pang Then cho tới những món ăn truyền thống như cơm lam,cá sông nướng trui, măng luộc… dân dã.

Khám phá mường Lay, bạn đừng bỏ quên những di tích lịch sử như nhà tù Lai Châu, dinh thự xa hoa bậc nhất Tây Bắc – “vua Thái” Đèo Văn Long ở đỉnh Pú Vạp

Rong Ba Travel chúc bạn có kì nghỉ thoải mái nhất!